Στην κοιλάδα του Λοιμικού στο βορειοανατολικό άκρο της Αττικής δίπλα από τον Ευβοϊκό κόλπο σώζονται τα ερείπια του αρχαίου δήμου του Ραμνούντος που ανήκε στην Αιαντίδα φυλή ενώ αποτελούνταν από πολλούς συνοικισμούς. Στην περιοχή αυτή βρίσκεται το περίφημο ιερό της Νεμέσεως που αποτελεί το σημαντικότερο ιερό της θεότητος στον ελλαδικό χώρο. Η θεά μοιάζει πολύ με την Άρτεμη και ίσως να αντιπροσώπευε μια τοπική της μορφή. Για να την κάνει δική του ο Δίας μεταμορφώθηκε σε κύκνο ενώ εκείνη είχε πάρει τη μορφή χήνας. Μετά την ένωση τους η Νέμεσις γέννησε ένα αυγό το οποίο δόθηκε στη Λήδα η οποία εκκολάπτει μέσα από αυτό την Ωραία Ελένη και τους Διόσκουρους. Το ιερό προς τιμή της Νεμέσεως πρέπει να ιδρύθηκε στις αρχές του 6ου αι. π.Χ. Η ακμή του τοποθετείται στον 4ο και 5ο αι. π.Χ.

Ο επισκέπτης βλέπει τα ερείπια του αρχαίου δήμου του Ραμνούντος. Σώζεται το φρούριο με το τείχος που περιβάλλει τον οικισμό, μικρά ιερά, το θέατρο και το γυμνάσιο της πόλης.


Ο χώρος του ιερού διαμορφώθηκε με την κατασκευή ισχυρών ισοδομικών αναλημματικών τοίχων στα βόρεια και τα ανατολικά για τη στήριξη των χωμάτων. Εκεί κτίστηκε στις αρχές του 6ου αι. π.Χ. ένας μικρός ναός που δε σώζεται σήμερα αλλά η ύπαρξη του διαπιστώθηκε από τις λακωνικές κεραμίδες της στέγης που έχουν διασωθεί. Ο μικρός ναός ξανακτίστηκε στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. με πολυγωνική τοιχοδομία και έχει διαστάσεις 10 Χ 6μ. Αξιόλογα αγάλματα βρέθηκαν στο εσωτερικό του. Σήμερα είναι ορατά τα ερείπια του.


Στον ίδιο χώρο άρχισε να οικοδομείται και ο πώρινος δωρικός ναός που καταστράφηκε από τους Πέρσες το 480 π.Χ. Νέος μεγαλύτερος ναός κτίστηκε μετά τα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ., βόρεια του προηγούμενου και πολύ κοντά σε αυτόν. Είναι δωρικός περίπτερος με 6 κίονες στις στενές και 12 κίονες στις μακρές πλευρές. Αποτελείται από πρόναο και οπισθόδομο με δύο κίονες ανάμεσα σε παραστάδες και έχει διαστάσεις 21,40 x 10,05μ. Στις μέρες μας δε σώζονται παρά μόνο ερείπια του ναού αυτού. Στο εσωτερικό του ναού φυλασσόταν το περίφημο άγαλμα της θεάς , έργο του μαθητή του Φειδία Αγοράκριτου. Το άγαλμα ήταν κατασκευασμένο από παριανό μάρμαρο ενώ η βάση του που έφερε ανάγλυφη διακόσμηση από μάρμαρο του Διονύσου. Η βάση αυτή έχει αποκατασταθεί από μία πληθώρα θραυσμάτων που βρέθηκαν διασκορπισμένα. Απεικονίζει την παρουσίαση της Ελένης στην μητέρα της Νέμεση από τη Λήδα και χρονολογείται περί το 420 π.Χ. Ανατολικά του ναού σώζονται τα θεμέλια του βωμού, διαστάσεων 3,25 x 7,80μ. Μία στοά κατά μήκος της βόρεια πλευράς του τεμένους και μία μικρή κρήνη μπροστά της συμπληρώνουν το χώρο.

Και τα δύο πρώιμα κτίσματα των ναών που περιγράφτηκαν, προϋπήρχαν του ανδήρου, αλλά είχαν ήδη καταστραφεί όταν αυτό κτίστηκε τον 5ο αιώνα π.Χ.


Το φρούριο που περιβάλλει τον οικισμό αποτελείται από έναν εξωτερικό περίβολο μήκους 800 μ. και ένα μικρότερο εσωτερικό, που περικλείει την κορυφή του λόφου. Η κύρια είσοδος του εξωτερικού περιβόλου βρίσκεται στα νότια και προστατεύεται από ορθογώνιους πύργους εκατέρωθεν της πύλης. Ορθογώνιοι πύργοι έχουν κατασκευαστεί και σε άλλα σημεία του τείχους. Στο εσωτερικό του περιβόλου έχουν βρεθεί ιδιωτικά και δημόσια κτήρια. Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν το θέατρο και το γυμνάσιο. Στον ίδιο χώρο βρίσκεται και η αγορά του δήμου. Στην κορυφή του λόφου - εντός του εσωτερικού οχυρωματικού περιβόλου - υπήρχαν οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Δύο μικρά λιμάνια στην παραλία κάτω από το φρούριο - το ανατολικό και το δυτικό - χρησίμευαν για τα πλοία που ήλεγχαν το πέρασμα του Ευβοϊκού.


Οι ανασκαφές έφεραν στο φως και τμήμα της αρχαίας οδού που οδηγούσε στο δήμο του Ραμνούντα, περνούσε μπροστά από το ιερό της Νεμέσεως και κατέληγε στο φρούριο. Κατά μήκος της οδού βρέθηκαν και πολλοί πολυτελείς ταφικοί περίβολοι των κλασικών χρόνων, που έφεραν αξιόλογα επιτύμβια ανάγλυφα, ναϊσκους και στήλες. Αρκετοί από τους περιβόλους αυτούς έχουν αναστηλωθεί.


Θερινό Ωράριο

Ώρες λειτουργίας: 8.00-20.00