Περιγραφή
Η Βόρεια κλιτύς φιλοξενεί σημαντικά μνημεία κατά μήκος του Περιπάτου, της περιφερειακής οδού των υπωρειών της Ακρόπολης, μήκους πέντε σταδίων και 18 ποδών (περίπου 1100 μέτρα), όπως μαρτυρά χαραγμένη στην επιφάνεια του φυσικού βράχου επιγραφή του 4ου π.Χ. αιώνα.
Σε μικρή απόσταση κάτω από τη βορειοανατολική γωνία του Ερεχθείου εντοπίστηκαν δύο λαξευμένες στο βράχο επιγραφές, βάση των οποίων ταυτίστηκε το Ιερό της Αφροδίτης και του Έρωτα. Πρόκειται για υπαίθριο ιερό με κόγχες για την ένθεση αναθηματικών αναγλύφων και επιγραφών. Από τα ανατολικά του βράχου με την επιγραφή του Περιπάτου, ξεκινά μια φυσική ατραπός, η Βορειοανατολική άνοδος, που διαμορφώθηκε κατά τα μυκηναϊκά χρόνια. Ήρθαν επίσης στο φως δύο δευτερεύοντα ιερά, το λεγόμενο ανατολικό και το λεγόμενο μέσο, χωρίς όμως να είναι εφικτή η ταύτισή τους.
Στο μέχρι και πρόσφατα θεωρούμενο σπήλαιο της Αγλαύρου, αποκαλύφθηκε σε βάθος 40 μέτρων από την κορυφή του βράχου, η μυκηναϊκή κρήνη. Το 1972, ενεπίγραφη στήλη που βρήκε ο Γ. Δοντάς στην Ανατολική κλιτύ, όρισε στο σημείο εκείνο το Αγλαύρειο. Το ανώτερο τμήμα της ανόδου, αποτελούσε τη μυστική δίοδο των Αρρηφόρων, υπάρχουν όμως και νεώτερες μετασκευές της εποχής των Φράγκων ή των Τούρκων.
Στα δυτικά βρίσκεται ο χώρος των Ιερών Σπηλαίων, ο οποίος πιθανόν συνδεόταν με το σπήλαιο με τη μυκηναϊκή κρήνη μέσω σήραγγας στον βράχο. Το ανατολικότερο σπήλαιο ήταν αφιερωμένο στον Πάνα, του οποίου η λατρεία καθιερώθηκε στην Αθήνα το 490 π.Χ. μετά τη μάχη του Μαραθώνα. Στην επιφάνειά του έχουν λαξευθεί κόγχες για την υποδοχή αναθημάτων. Είναι τριμερές και το ανατολικό του τμήμα μεταβλήθηκε τον 5ο μ.Χ. αιώνα στο παρεκκλήσιο του Αγίου Αθανασίου. Από το σημείο αυτό ξεκινά η μυκηναϊκή άνοδος που οδηγεί στην Ακρόπολη. Το αμέσως επόμενο χάσμα ταυτίστηκε με το Ιερό του Διός Ολυμπίου που ήταν σε χρήση κυρίως από τον 5ο π.Χ. αιώνα. Η χρήση του Σπηλαίου του Απόλλωνα ανάγεται στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού (13ος π.Χ. αιώνας). Σε μία από τις λαξευμένες στην όψη του βράχου κόγχες διατηρείται επιγραφή του 3ου μ.Χ. αιώνα.
Τα Ιερά βρίσκονταν εντός των ορίων του λεγόμενου Πελαργικού τείχους που υψώθηκε κατά τις εργασίες της πρώτης οχύρωσης της Ακρόπολης. Ο χαρακτηρισμός του το συνέδεε με τους Πελασγούς που ήταν εγκατεστημένοι κάτω από την Ακρόπολη. Εκτός από την οχύρωση που παρείχε το Πελαργικό, είχε ως στόχο να συμπεριλάβει τις γνωστές πηγές πόσιμου νερού, όπως την Κλεψύδρα στη Βόρεια κλιτύ.
Στα πρώιμα ιστορικά χρόνια υπήρχε στη θέση αυτή μια φυσική πηγή, γνωστή και με την ονομασία Εμπεδώ. Εδώ κατασκευάστηκε επί Κίμωνα το πρώτο κρηναίο οικοδόμημα (490-460 π.Χ.). Στα βόρεια και ανατολικά διαμορφώθηκε η σωζόμενη Αυλή. Ριζικές αναμορφώσεις έγιναν από τον 1ο μ.Χ. αιώνα και εξής λόγω διαδοχικών κατολισθήσεων του βράχου. Κατά τα οχυρωματικά έργα των Υστερορρωμαϊκών χρόνων, δημιουργήθηκε υπόγειος θολωτός διάδρομος από τα Προπύλαια στην Κλεψύδρα, ως μόνος τρόπος πρόσβασης ενώ τον 6ο μ.Χ. αιώνα, και καθώς δεν υπήρχε πρόσβαση από τον Περίπατο, κατασκευάστηκε στα βορειοανατολικά, για τη συγκέντρωση των υδάτων, η Ιουστινιάνεια δεξαμενή. Μεταξύ 10ου και 11ου μ.Χ. αιώνα, ιδρύθηκε στη θέση της πηγής το παρεκκλήσι των Αγίων Αποστόλων ενώ στα μέσα του 13ου μ.Χ. αιώνα οχυρώθηκε εκ νέου από τους De La Roche για να εγκαταλειφθεί στη συνέχεια κατά την τουρκοκρατία. Εντοπίστηκε εκ νέου το 1822, οπότε και χτίστηκε ο προμαχώνας του Οδυσσέα Ανδρούτσου.
Στο σημείο μπροστά από την Αυλή της Κλεψύδρας συναντάται ο Περίπατος με την Παναθηναϊκή και τη Μεσαιωνική οδό. Η Παναθηναϊκή οδός ξεκινούσε από το Δίπυλο και κατέληγε στην Ακρόπολη. Το τμήμα της οδού στη Βόρεια κλιτύ, δυτικά του οποίου διατηρούνται λείψανα τουρκικών οικιών αποτελεί μέρος μιας κλιμακωτής κατασκευής του 1ου μ.Χ. αιώνα.
Η μεσαιωνική οδός οδηγεί στα ανατολικά στο ναό του Αγίου Νικολάου ή Σεραφείμ. Κτίστηκε πιθανότατα την πρώτη περίοδο της τουρκοκρατίας (1458-1687). Την εποχή που χτίζεται το τείχος της Υπαπαντής, τον 18ο μ.Χ. αιώνα, ένα τμήμα του τείχους εφάπτεται στο ναό και τον μετατρέπει σε προμαχώνα.
Εισιτήρια
Ενιαίο Εισιτήριο: €12, Μειωμένο €6
Ισχύει για: Ακρόπολη Αθηνών, Αρχαία Αγορά Αθηνών - 'Αρειος Πάγος, Αρχαιολογικό Μουσείο Κεραμεικού, Βόρεια κλιτύς Ακροπόλεως, Κεραμεικός, Μουσείο Αρχαίας Αγοράς Αθηνών, Νότια Κλιτύς Ακροπόλεως Αθηνών, Ολυμπιείο, Ρωμαϊκή Αγορά Αθηνών
Σε μικρή απόσταση κάτω από τη βορειοανατολική γωνία του Ερεχθείου εντοπίστηκαν δύο λαξευμένες στο βράχο επιγραφές, βάση των οποίων ταυτίστηκε το Ιερό της Αφροδίτης και του Έρωτα. Πρόκειται για υπαίθριο ιερό με κόγχες για την ένθεση αναθηματικών αναγλύφων και επιγραφών. Από τα ανατολικά του βράχου με την επιγραφή του Περιπάτου, ξεκινά μια φυσική ατραπός, η Βορειοανατολική άνοδος, που διαμορφώθηκε κατά τα μυκηναϊκά χρόνια. Ήρθαν επίσης στο φως δύο δευτερεύοντα ιερά, το λεγόμενο ανατολικό και το λεγόμενο μέσο, χωρίς όμως να είναι εφικτή η ταύτισή τους.
Στο μέχρι και πρόσφατα θεωρούμενο σπήλαιο της Αγλαύρου, αποκαλύφθηκε σε βάθος 40 μέτρων από την κορυφή του βράχου, η μυκηναϊκή κρήνη. Το 1972, ενεπίγραφη στήλη που βρήκε ο Γ. Δοντάς στην Ανατολική κλιτύ, όρισε στο σημείο εκείνο το Αγλαύρειο. Το ανώτερο τμήμα της ανόδου, αποτελούσε τη μυστική δίοδο των Αρρηφόρων, υπάρχουν όμως και νεώτερες μετασκευές της εποχής των Φράγκων ή των Τούρκων.
Στα δυτικά βρίσκεται ο χώρος των Ιερών Σπηλαίων, ο οποίος πιθανόν συνδεόταν με το σπήλαιο με τη μυκηναϊκή κρήνη μέσω σήραγγας στον βράχο. Το ανατολικότερο σπήλαιο ήταν αφιερωμένο στον Πάνα, του οποίου η λατρεία καθιερώθηκε στην Αθήνα το 490 π.Χ. μετά τη μάχη του Μαραθώνα. Στην επιφάνειά του έχουν λαξευθεί κόγχες για την υποδοχή αναθημάτων. Είναι τριμερές και το ανατολικό του τμήμα μεταβλήθηκε τον 5ο μ.Χ. αιώνα στο παρεκκλήσιο του Αγίου Αθανασίου. Από το σημείο αυτό ξεκινά η μυκηναϊκή άνοδος που οδηγεί στην Ακρόπολη. Το αμέσως επόμενο χάσμα ταυτίστηκε με το Ιερό του Διός Ολυμπίου που ήταν σε χρήση κυρίως από τον 5ο π.Χ. αιώνα. Η χρήση του Σπηλαίου του Απόλλωνα ανάγεται στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού (13ος π.Χ. αιώνας). Σε μία από τις λαξευμένες στην όψη του βράχου κόγχες διατηρείται επιγραφή του 3ου μ.Χ. αιώνα.
Τα Ιερά βρίσκονταν εντός των ορίων του λεγόμενου Πελαργικού τείχους που υψώθηκε κατά τις εργασίες της πρώτης οχύρωσης της Ακρόπολης. Ο χαρακτηρισμός του το συνέδεε με τους Πελασγούς που ήταν εγκατεστημένοι κάτω από την Ακρόπολη. Εκτός από την οχύρωση που παρείχε το Πελαργικό, είχε ως στόχο να συμπεριλάβει τις γνωστές πηγές πόσιμου νερού, όπως την Κλεψύδρα στη Βόρεια κλιτύ.
Στα πρώιμα ιστορικά χρόνια υπήρχε στη θέση αυτή μια φυσική πηγή, γνωστή και με την ονομασία Εμπεδώ. Εδώ κατασκευάστηκε επί Κίμωνα το πρώτο κρηναίο οικοδόμημα (490-460 π.Χ.). Στα βόρεια και ανατολικά διαμορφώθηκε η σωζόμενη Αυλή. Ριζικές αναμορφώσεις έγιναν από τον 1ο μ.Χ. αιώνα και εξής λόγω διαδοχικών κατολισθήσεων του βράχου. Κατά τα οχυρωματικά έργα των Υστερορρωμαϊκών χρόνων, δημιουργήθηκε υπόγειος θολωτός διάδρομος από τα Προπύλαια στην Κλεψύδρα, ως μόνος τρόπος πρόσβασης ενώ τον 6ο μ.Χ. αιώνα, και καθώς δεν υπήρχε πρόσβαση από τον Περίπατο, κατασκευάστηκε στα βορειοανατολικά, για τη συγκέντρωση των υδάτων, η Ιουστινιάνεια δεξαμενή. Μεταξύ 10ου και 11ου μ.Χ. αιώνα, ιδρύθηκε στη θέση της πηγής το παρεκκλήσι των Αγίων Αποστόλων ενώ στα μέσα του 13ου μ.Χ. αιώνα οχυρώθηκε εκ νέου από τους De La Roche για να εγκαταλειφθεί στη συνέχεια κατά την τουρκοκρατία. Εντοπίστηκε εκ νέου το 1822, οπότε και χτίστηκε ο προμαχώνας του Οδυσσέα Ανδρούτσου.
Στο σημείο μπροστά από την Αυλή της Κλεψύδρας συναντάται ο Περίπατος με την Παναθηναϊκή και τη Μεσαιωνική οδό. Η Παναθηναϊκή οδός ξεκινούσε από το Δίπυλο και κατέληγε στην Ακρόπολη. Το τμήμα της οδού στη Βόρεια κλιτύ, δυτικά του οποίου διατηρούνται λείψανα τουρκικών οικιών αποτελεί μέρος μιας κλιμακωτής κατασκευής του 1ου μ.Χ. αιώνα.
Η μεσαιωνική οδός οδηγεί στα ανατολικά στο ναό του Αγίου Νικολάου ή Σεραφείμ. Κτίστηκε πιθανότατα την πρώτη περίοδο της τουρκοκρατίας (1458-1687). Την εποχή που χτίζεται το τείχος της Υπαπαντής, τον 18ο μ.Χ. αιώνα, ένα τμήμα του τείχους εφάπτεται στο ναό και τον μετατρέπει σε προμαχώνα.
Εισιτήρια
Ενιαίο Εισιτήριο: €12, Μειωμένο €6
Ισχύει για: Ακρόπολη Αθηνών, Αρχαία Αγορά Αθηνών - 'Αρειος Πάγος, Αρχαιολογικό Μουσείο Κεραμεικού, Βόρεια κλιτύς Ακροπόλεως, Κεραμεικός, Μουσείο Αρχαίας Αγοράς Αθηνών, Νότια Κλιτύς Ακροπόλεως Αθηνών, Ολυμπιείο, Ρωμαϊκή Αγορά Αθηνών
Δημοσιεύθηκε: 1 Ιουν. 2010
Προσθήκη στα αγαπημένα
- Πληροφορίες -
odysseus.culture.gr |
GPS Συντεταγμένες |
37.972591 , 23.72469 |
37° 58' 21,3276"N , 23° 43' 28,8840"E |
Πού να μείνω
καταλύματα που βρίσκονται στην γύρο περιοχή
Περισσότερες ιδέες για το ταξίδι σας
πλησιέστερα σημεία ενδιαφέροντος