Σε προνομιούχο θέση με δύο φυσικά λιμάνια, στα παράλια της Θράκης, βρίσκονται τα Άβδηρα, μια από τις πιο σημαντικές αρχαίες πόλεις του βορείου Αιγαίου. Ιδρύθηκαν στα μέσα του 7ου αι. π.Χ. από αποίκους των Κλαζομενών, ελληνικής πόλης στη χερσόνησο της Ερυθραίας στη Μ. Ασία, που ήλθαν στην περιοχή με οικιστή τον Τιμήσιο. Από την πρώτη αυτή αρχαϊκή πόλη έχει ανασκαφεί μόνο τμήμα του τείχους και μία κατοικία.


Οι γνώσεις μας για την ιστορική φυσιογνωμία της πόλης των αρχαίων Αβδήρων προέρχονται από τις αρχαίες ιστορικές πηγές και από την αρχαιολογική έρευνα. Αρχαίοι συγγραφείς, όπως ο Πίνδαρος, ο Ηρόδοτος, ο Θουκυδίδης, ο Διόδωρος Σικελιώτης, ο Ιπποκράτης, ο Ξενοφών, ο Πλίνιος μας έχουν δώσει αρκετά στοιχεία για να αναπαραστήσουμε την ιστορική εξέλιξη της πόλης και τον τρόπο ζωής των αρχαίων Αβδηριτών.


Οι συστηματικές ανασκαφές που άρχισαν το 1952 έχουν αποκαλύψει μεγάλο μέρος του τείχους, που έφτανε σε μήκος περίπου 5,5 χλμ, πολλά θεμέλια σπιτιών και άλλων κτιρίων, τα δυο λιμάνια της πόλης, δρόμους, το θέατρο και μεγάλα τμήματα των νεκροταφείων της.


Κοντά στο παλαιότερο κομμάτι του τείχους αποκαλύφθηκε ένα αρχαϊκό ιερό που λειτουργούσε ως τον 4ο π.Χ. αι. Το θέατρο, που βρίσκεται στα βόρεια έξω από το αρχικό τείχος της πόλης, είχε λίθινα εδώλια, διατηρείται όμως σε πολύ καλή κατάσταση. Τα σπίτια, που έχουν ανασκαφεί, από τα οποία τα παλαιότερα χρονολογούνται στον 4ο αι π.χ., είναι ορθογώνια με κατεύθυνση από Β προς Ν και πρόσοψη στα ανατολικά ή στα δυτικά. 'Εχουν κεντρικές πλακοστρωμένες αυλές ή περιστύλια. Σε δυο βρέθηκαν ψηφιδωτά δάπεδα με παραστάσεις δελφινιών και λουλουδιών. Ανασκάφηκαν πολλοί τάφοι που ανήκουν σε διάφορους τύπους: κιβωτιόσχημοι, πήλινες λάρνακες, λακκοειδείς, πήλινα πιθάρια, μονολιθικοί σαρκοφάγοι, κεραμοσκεπείς. Μερικοί σκεπάζονταν από τύμβους. Τα πολυάριθμα κτερίσματά τους βρίσκονται στα μουσεία Καβάλας και Κομοτηνής.


Αρχαιολογικό Μουσείο Αβδήρων.

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αβδήρων εκτίθενται αντικείμενα που βρέθηκαν στην πόλη και τα νεκροταφεία των αρχαίων Αβδήρων. Η έκθεση καλύπτει τη χρονική περίοδο από τον 7ο αι. π.Χ. μέχρι τον 13ο αι. μ.Χ. Η παρουσίαση των εκθεμάτων γίνεται σε τρεις κύριες ενότητες: δημόσιος βίος, ιδιωτικός βίος και ταφικά έθιμα, οι οποίες υποδιαιρούνται σε επιμέρους θεματικές ομάδες. Τα εκθέματα πλαισιώνονται από επεξηγηματικά κείμενα, φωτογραφίες, σχέδια, χάρτες και διαγράμματα.